YoLGeCeNHaNI
  KAMAN
 
KAMAN İSMİ NERDEN GELİYOR

 

        

Kaman ismi Türklerin ilk dini olan şamanizm'den gelmektedir. Kelime olarak düsünüldügünde şaman "GÖK" anlamına geliyor deniliyor.

     Anadolu'da büyuk uygarlık kuran Hititler'den sonra ortaya bir çok kabileler çıkmıştır. Bu kabilelerden biride Geomagen (Kumanlar)dır. Kumanlar Ankara yakınılan ile Trabzon'a kadar uzanan alanda oturuyorlardı.Kaman ismi bu Kumanlardan gelmektedir diyebiliriz. Zira, bu fikri kuvvetlendiren belgeler arasında Ankara Ayas ilçesindeki Kumanlar köyünü örnek verebiliriz. Kumanlar da Türk ırkındandır. Asurlularla savasip yenildikten sonra Romanya ve Bulgaristan yoluyla Rum eline geçmislerdir. Merkezleri bugiin Kayseri yakınlarında harabeleri bulunan Komana sehri idi. Koman kelimesi ova anlamına da gelir. Butün bu tarihi bilgilere göz attiktan sonra Koman ismi, zaman da degisikliğe ugrayarak Kaman ismini almistir diyebiliriz.buna göre iki fakir ortaya çıkıyor.

      Birincisi Kaman isminin şamanizm'den geldiği ve bunun gök manasını taşıdigı fikri. Şaman kelimesinin karşılığı olarak "KAM” denir. KAM kelimesinin kullanımı tum Türk dunyasinda "Kam" biçiminde kullanılmaktadır. Yam sonuna -en (an) eki alarak kullanimi söz konusu degildir. Uygurca Kutadgu Bilig'de "Kam" biçiminde kullanilir.Kutadgu Bilig ceviri Resit Rahmi Arat. 1988), 1069yılında Yusuf Has Hacib tarafindan kaleme alınan bu eserin bes alti yerinde Kam biciminde kullanilmistir.

      Burada "Kaman" adının nereden gelmiş olabilecegini belirtemeden once "Kaman" oymagma da deginmek geregi vardir. Cevdet Türkay (Başbakanlık Arşivlerine gore Osmanli imparatorlugunda oymak, Asiret ve Cemaatler-1975 1st.) eserde bu cemaatin adının Kamanlu/Kamanli biciminde kullanldigini Maraş (Maraş)Eyaleti iskanedilen Yorukan taifesinden oldugunu (sayfa 453) belirtir.1990 Kaman yilliginda IlhanSahin'in "1522yılından sonra dagilan Dulkadirogulları beyligi Anadolu iclerine tamamen dagilmistir. Bu beyliklerin bir bolümü Cibirlar tabir edilen, simdiki Safahalar denilen sülale Kaman'a ilk yerlesenler bunlardir. Bir baska bolumu olan Kamanlioğulları Cibirlardan sonra gelen bolumdeki bu bolümden hala soyadları Kaman ve Maraş olan ailelerdir.Cibirların ilk sınır komsusu olanlar bunlardir.DahasonraCamuzogullan vs. Kaman'in tum bolumlerine gelerek burayı mesken tutmuslardir. Yani, Kaman'in ahalisi Maras'dan naklen gelmislerdir. Halen Maras'da akrabasi olanlar gidip gelmektedir. Kaman ismi, iste bu gelip Kaman'a yerlesen Kamanliogullarından gelmektedir" goruslerini gozönünealmak gerekir.Camus-Camuscu Maraş Sancagi yorükan taifesinden(cemaatler 267 sayfa) Kaman cemaati (sayfa 453) Cevdet Türkay'da gecer. Kaman'da 40 aile Kaman soyadinı tasidigi gorduk. Bu sadece bir bilgi icin veriliyor. Elbette bu sayilar cok fazladir. Saym Ilhan'in dusüncelerinde belirttigi gorüse destek vermek icin veriyoruz. Bizimde sohbetlerimizde pek cok ailenin Maras'layakin akrabalik iliksileri oldugunu dinledik Prof. Dr. Hilmi Ziya Ulken (MilliKulturDergisi-1990 Ank)'in "Anadolu'daki şehirlerin Gelişimi konusundaki makale Yrd. Doc. Dr. Abdulkadir Yuvali tarafindan(1990)belirttigimiz kaynakta cevrilerek yayinlamiş.MakaledeZiya Ulken "Turkler Anadolu'yu yerleştikten sonra şehirlerin ne adları ne de sınırları degişmiştir.Onlar sadeceTürks ehri haline dönüştürmüşler Adanos(Adana)Melitene(Malatya) Prosa (Bursa), Cangra((çankırı),Cesareum(Kayseri)şangarios Sakarya) adlarını almis. Bu toponomik yapi, sadece bizim ulkemize mahsus bir ozellik olmayip. aşagi yukan dunyanin her yerinde bu durum sozkonusudur. Diger (taraftan adet ve ananeleriyle birlikte gelen fatih kavimler yeni yurtlarına bazen kendi kavim adlarını veya yeni modern şehir adlarını verirler.Bunlara dair örnekler Tokat, Yozgat, Salihli, Beyşehir,Nevşehir,Kirşehir, Erzincan. Bayburt, Aydın vs.ornek olarak verilebilir"düşuncesini Anadolu'da eski isimlerin korundugu, korunmaya çaliştigi dogrudur. Koylerimiz 1981 adli eserin ön açiklamasinda Icisleri Bakanligi, Yabanci Adları Degiştirme komisyonunca 12.000 adet Koy admm "Turkçe olmayanve yabanci kokten geldigi anlaşilan ve iltibaşa yolactigibelirlenen nedenlerle degistirildigi ifade edilmiştir.Budegişimlerin de zaman zaman tartişildiginı belirtmekte fayda var.Bize gore Kaman adi Roma ve Bizans (çağlarında yoreye verilen "Chnamane" adinin Tiirkler tarafindan "Ka-man" biciminde kullanılmasıyla devam edegelmiştir.

XI.yüzyılda yoreye yerleşen müsluman Oguz boyları da bu isimle hem koy/mezra olarak hem de yore adi olarak kullanılmakta bir sakınca gormemişlerdir. Selcuklu doneminde Kaman ve yoresinde hayvancilikla ugraşan"Konar-Gocer" diye tanimlanan Oguz boyları yorey-iYaylak ve kislak olarak kullanmişlardir. Bu amaçla gelen degişik Oguz boylarına ait aileler yerleşik hayata gecerek yorede kaldıkları gibi ,Osmanlı döneminde de cemaat ve aşiretlerin getirdiği sıkıntı nedeniyle de oymakları ,cemaat ve aşiretleri bölerek Kaman yöresine iskan edildiği bilinmektedir.Osmanlı arşiv belgelerinden Kırşehir sancağı ve dolayısıyla Kaman yöresine 12 oymak ,35 den fazla aşiret ve 130 kadar da cemaatlerin de yerleştirildiği bilinmektedir.Karkın,Bayındır,Savcılı,Müderris,Büğdüz Kurutlu, Cerid , Kaman, Sofu, Bayat, Cadırlı, Çağırkan, Orta, Ömerhacılı gibi boy ve cemaat Kaman içerisine ve köylerine iskan edilmişlerdir.

 
  Bugün 12262 ziyaretçi (22305 klik) yolgeçenhanındaydı  
 
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol